Opinion

Një epokë e re e Politikës së Jashtme gjermane filloi pas pushtimit rus në Ukrainë

Një epokë e re e Politikës së Jashtme gjermane filloi pas

Nga Wolfgang Ischinger/ Diçka dramatike, madje historike, ndodhi në ndërtesën e Reichstag-ut në Berlin më 27 shkurt. Olaf Scholz, kancelari i Gjermanisë, njoftoi një plan për të shpenzuar 100 miliardë euro shtesë (111 miliardë dollarë) për mbrojtjen; për të mbështetur vendosjen e sanksioneve ndaj Rusisë (përfshirë ato që lidhen me gazsjellësin Nord Stream 2 dhe SËIFT); për t'u angazhuar në dy terminale LNG; për të eksportuar armë në Ukrainë dhe për të marrë në konsideratë blerjen e F-35 të prodhimit amerikan si gjenerata e ardhshme e avionëve gjermanë të aftë për armë bërthamore.

Kjo ishte një kthesë masive dhe pothuajse e plotë e politikës. Duke qenë krenarë për vazhdimësinë si një element qendror i politikës së jashtme gjermane për dekada, elitat politike gjermane mbetën të shtangur. U bë e qartë se Scholz nuk po gëzonte vetëm mbështetjen e koalicionit të tij, por edhe të liderit të ri të opozitës gjermane, Friedrich Merz.

Përgjatë dekadës së kaluar, ruajtja e status quo-së ishte thelbi i politikës së jashtme gjermane, shpesh i përcaktuar si Politik der Zurückhaltung, politika e përmbajtjes. Për të kuptuar pse, merrni parasysh historinë tonë të fundit. Pas ribashkimit në vitin 1990, Gjermania zhvilloi një lidhje të qëndrueshme dashurie me stabilitetin. Gjermanët pësuan ndryshime të mëdha pas disfatës së tyre katastrofike ushtarake dhe morale në Luftën e Dytë Botërore: ndarjen e Gjermanisë në Lindje dhe Perëndim; anëtarësimi në NATO dhe Bashkimin Evropian për Gjermaninë Perëndimore; anëtarësimi në Paktin e Varshavës për Gjermaninë Lindore. Më pas erdhi Muri i Berlinit në vitet 1960, dhe më vonë rënia e tij dhe ribashkimi i Gjermanisë në vitet 1989-90. Për shumë gjermanë, ky ishte ndryshim më se i mjaftueshëm. Ata ndjenë lehtësim që katër dekada në vijën e parë të Luftës së Ftohtë tani po përfundonin dhe duartrokitën kur udhëheqësit gjermanë deklaruan se "ne jemi tani të rrethuar vetëm nga miqtë".

Angela Merkel i kuptoi të gjitha këto jashtëzakonisht mirë. Ajo arriti të rizgjidhej tre herë duke u thënë gjermanëve se nuk do ta ‘’tundte varkën’’. Partneriteti me Rusinë, si dhe partneriteti me Kinën, mbetën aspirata gjermane edhe pas aneksimit të Krimesë nga Rusia në vitin 2014, dhe përballë politikave të brendshme gjithnjë e më represive të Kinës.

Merkel deklaroi në vitin 2017, sapo u takua me Donald Trump, se Evropa nuk mund të mbështetej gjithmonë në mbrojtjen nga Amerika. Por ajo nuk i vazhdoi fjalët e saj me veprim. Strategjia bërthamore dhe qëllimi i NATO-s për të siguruar që anëtarët e saj të shpenzojnë 2% të PBB-së për mbrojtjen nuk ishin kurrë ndër prioritetet e saj.

Në vend të kësaj, ajo meriton lëvdata për mbajtjen e BE-së që të mos shpërbëhej gjatë krizës greke dhe pozitës bujare humanitare të Gjermanisë gjatë krizës së migracionit. Por zonja Merkel nuk arriti të përfitonte nga krizat dhe sfidat e ndryshme me të cilat përballet Evropa për ta shtyrë Gjermaninë në një rol të ri dhe në një epokë të re.

Erdhi z. Scholz në fund të 2021. Ai nuk i fitoi vërtet zgjedhjet vitin e kaluar; Partia e zonjës Merkel e humbi atë. Pak prisnin që ai të drejtonte efektivisht koalicionin e tij dhe ai mbeti jo-mbresëlënës në paraqitjet e tij të para ndërkombëtare. Ekspertët e politikës së jashtme deklaruan se bota përreth nesh po ndryshonte gjithnjë e më shpejt; ne në Konferencën e Sigurisë së Mynihut madje botuam një raport të titulluar "Zeitenwende", ose "Ujëmbledhësi", në fund të vitit 2020. Por vetëm pas pushtimit të Ukrainës nga Vladimir Putin muajin e kaluar, Z. Scholz shpjegoi se apasionimi gjerman me status quo-në po shkonte në flakë. Një epokë e re – shumë më e rrezikshme se tre dekadat që nga ribashkimi – kishte filluar.

Scholz po shfaqet si një "kancelar krize". Nëse Angela Merkel do të kishte tentuar të rriste shpenzimet e mbrojtjes me 100 miliardë euro, partitë opozitare do të kishin organizuar protesta në rrugë. Por ai ia ka dalë. A e ka përballuar zotin Scholz sfidën që paraqet Putin? Përgjigjet e këtyre pyetjeve do të varen nga sa mirë Z. Scholz është në gjendje të mbajë të bashkuar koalicionin e tij të semaforëve. Elementet pacifiste brenda saj, duke përfshirë partinë e Gjelbër dhe krahun e majtë të vetë Partisë Social Demokratike të zotit Scholz, mund të mos qëndrojnë të heshtur për shumë kohë. Gjendja e luftës do të përcaktojë reagimin e tyre.

Detyra kryesore për Gjermaninë tani është të forcojë BE-në dhe të sigurojë që ajo të respektohet më shumë si një aktor strategjik. Bashkëpunimi midis Francës dhe Gjermanisë është kritik dhe z. Scholz mezi e përmendi atë në fjalimin e tij të dielën. Nëse presidenti Joe Biden, ose një transatlanticist tjetër i përkushtuar, nuk do të ishte aktualisht në Shtëpinë e Bardhë, BE-ja do të luftonte seriozisht përballë luftës së Putinit. Koalicioni i Scholz ka premtuar se do ta vendosë fuqinë gjermane në shërbim të BE-së. Kjo më kujton fjalët e autorit Thomas Mann rreth shtatë dekada më parë: "Qëllimi ynë nuk duhet të jetë një Evropë gjermane, por një Gjermani evropiane".

* Wolfgang Ischinger është MSC, i cili organizon një mbledhje vjetore të liderëve politikë dhe ushtarakë, nga viti 2008 deri në vitin 2022. Para kësaj ai ka qenë ambasador gjerman në Amerikë dhe në Britani.

Artikull i publikuar fillimisht te The Economist